1. Bitwa pod Maratonem, 490 r. p.n.e

Ateny i Plateje vs Persja

Wielkie zwycięstwo armii greckich polis: Aten i Platejów przeciwko perskiej armii inwazyjnej. Bitwa, która oddaliła ryzyko podbicia Grecji przez Dariusza I i potwierdziła dominację greckiej falangi na ówczesnych polach bitew. Maraton jest także znany za sprawą legendy o greckim posłańcu, który przebiegł 40km niosąc do Aten wiadomość o zwycięstwie, po czym zmarł z wycieńczenia.

2. Wyprawa sycylijska, 415 – 413 r. p.n.e

Syrakuzy vs Ateny

Mianem „wyprawy sycylijskiej” określa się nieudaną próbę przejęcia Sycylii przez Ateny, pozostające wtedy w stanie wojny ze Spartą. Przegrana powstrzymała ekspansję Ateńczyków i stała się początkiem końca II Wojny Peloponeskiej, wygranej przez Spartę która to zyskała dominującą pozycję w całej Grecji.

3. Bitwa pod Gaugamelą, 331 p.n.e.

Macedonia vs Persja

Wielka bitwa, gdzie grecka i macedońska falanga wraz z konnicą Aleksandra I Wielkiego starła się z wojskiem Dariusza III, który pod swoimi rozkazami miał pięciokrotnie więcej ludzi od Macedończyka, w tym rydwany bojowe i słonie. Sprytna strategia Aleksandra, a także odwaga i wyszkolenie jego wojowników pozwoliły mu rozbić siły Dariusza, tym samym otwierając mu drogę do serca Persji i ustanowienia Imperium, którego ekspansja została dopiero zahamowana w Indiach.

4. Bitwa nad Metaurusem, 207 p.n.e.

Rzym vs Kartagina

Pod Metaurusem rozstrzygnęły się losy II Wojny Punickiej pomiędzy Rzymem, a Kartaginą. Bitwę zwyciężyła 40-tysięczna armia rzymska pod wodzą konsulów Nerona i Liwiusza Salinatora, którzy pokonali i zabili kartagińskiego wodza Hazdrubala, mającego pod rozkazami 30 tysięcy ludzi i 10 słoni. Wiktoria umożliwiła Rzymowi dominację w basenie Morza Śródziemnego, co doprowadziło do wzmocnienia Republiki pod kątem gospodarczym i wojskowym.

5. Bitwa w Lesie Teutoburskim, 9 n. e.

Germanie vs Rzym

Bitwa która zahamowała ekspansję Cesarstwa Rzymskiego w Germanii i ustanowiła granicę na Renie. Trzy rzymskie legiony (30 tys. ludzi) zostało umiejętnie wciągniętych w pułapkę i niemal całkowicie zniszczone przez Germanów pod wodzą Arminiusza. Rzymski dowódca Publiusz Kwinktyliusz Warus widząc ogrom porażki popełnił wraz ze swoimi oficerami samobójstwo. Przyjęło się sądzić, że z pogromu uratowało się tylko kilkunastu legionistów, a kilkuset trafiło do niewoli.

6. Bitwa na Polach Katalaunijskich, 451

Cesarstwo Zachodniorzymskie i Wizygoci vs Hunowie i Ostrogoci

W 450 roku Hunowie spustoszyli Germanię, po czym najechali Paryż (nie zdobyli go) i oblegli Orlean. Na odsiecz miastu przyszedł rzymski wódz i polityk Flawiusz Aecjusz, który sprytnie zjednał sobie plemiona będące wrogami najeźdźców. Bitwa została wygrana dzięki szarży Wizygotów, co de facto chwilowo uchroniło Rzym przed najazdem Hunów. Już 25 lat później Rzym został zdobyty i splądrowany przez barbarzyńców, a Cesarstwo Rzymskie przestało istnieć.

7. Bitwa pod Poitiers, 732

Frankowie vs Arabowie

Na początku VIII wieku południowo-zachodnia Francja była regularnie najeżdżana przez napływających z Półwyspu Iberyjskiego Arabów, a łupieskie wyprawy szybko zmieniły się w próby ekspansji terytorium zamieszkałego przez Franków. W 732 roku namiestnik Abd ar-Rahman zebrał nawet 50 000 ludzi i ruszył na północ, wszedł do Akwitanii i zdobył Bordeaux. Jego siły zostały powstrzymane i zniszczone dopiero pod Poitiers przez połączone siły majordoma Królestwa Franków Karola Młota i księcia Akwitanii Odona. Uważa się, że zatrzymanie ekspansji uchroniło przed poważnym niebezpieczeństwem terytorium Zachodniej Europy i jej kulturę.

8. Bitwa pod Hastings, 1066

Normanowie vs Anglosasi

Bitwa, podczas której wojska Wilhelma I, króla Normanów, pokonały siły (głównie pospolite ruszenie) króla Anglii Harolda II, tym samym zdobywając cały kraj. Wilhelm – od tamtej pory nazywany Zdobywcą – wygrał starcie dzięki przypadkowi, ponieważ Haralda II zabiła strzała wystrzelona przez któregoś z normańskich wojowników. Śmierć króla, a także jego braci, możnowładców i wybicie gwardii przybocznej władcy (huskarlów) otworzyła księciu Normandii drogę do opanowania całej Anglii.

9. Oblężenie Orleanu, 1428 – 1429

Francja vs Anglia

Przełamanie oblężenia Orleanu było punktem zwrotnym Wojny Stuletniej pomiędzy Anglią, a Francją. Po pół roku oblegania tego strategicznego miasta wszystko wskazywało na to, że zostanie ono zdobyte przez wojska angielskie, co mogłoby oznaczać zjednoczenie obu krajów pod berłem króla Anglii. Gdy pod Orlean przybyła Joanna d’Arc, oblęzenie zostało przełamane w dziewięć dni, a w następnych tygodniach ekspansja najeźdźców została zahamowana. W tym samym roku skutkiem orleańskiej wiktorii było napłynięcie do francuskiej armii tysięcy ochotniów, oczyszczenie Doliny Loary z wojsk angielskich, a następnie uderzenie na Paryż.

10. Klęska Wielkiej Armady, 1588

Anglia i Zjednoczone Prowincje (północne Niderlandy) vs Hiszpania i Portugalia

Zniszczenie hiszpańskiej Niezwyciężonej Armady przez marynarzy pod rozkazami m. in. słynnych Charlesa Howarda i sir Francisa Drake’a było końcem najpotężniejszej floty XVI wieku. Angielskie zwycięstwo oddaliło zagrożenie ze strony Hiszpanii i znacznie osłabiło jej potencjał militarny. Już pod koniec XVI wieku, korzystając ze słabości rywala, Wielka Brytania stała się imperium kolonialnym – a status ten utraciła dopiero po II Wojnie Światowej.

Drugą część listy najważniejszych bitew w historii można znaleźć pod tym adresem.